این مقاله درباره دستگاه‌های نمایشگری که منحنی قلبی (الکتروکاردیوگرام ECG) را نشان داده و اندازه‌گیری می‌کنند، بحث خواهد کرد. نام‌های دیگر دستگاه؛ نمایشگر مراقبت‌های ویژه، نمایشگر اتاق عمل، مانیتور فیزیولوژی، نمایشگر علایم حیاتی، نمایشگر کنار تخت، نمایشگر بد ساید است.

هدف:

دستگاه‌های نمایشگر بد ساید، شکل موج‌ها و مقادیر عددی مختلفی را می‌توانند نمایش دهند؛ از جمله ECG، نرخ تنفس، فشار خون غیر‌تهاجمی، فشار خون تهاجمی، دمای بدن، میزان spo2، svo2، برون ده قلبی، ETCo2، فشار درون جمجمه‌ای و غلظت گازهای تنفسی. پایش مداوم پارامترهای گفته شده، اطلاعات مفیدی را در اختیار گروه درمان درباره وضعیت بیمار قرار خواهد داد و در نتیجه در تصمیم‌گیری روند درمان بیمار کمک شایانی خواهد کرد.

ECG بیانگر فعالیت‌های الکتریکی است که نرخ ضربان قلب و ریتم‌های قلبی را نشان می‌دهد و اختلال در آن مبین نوعی نارسایی در بدن است.

میزان فشار خون تهاجمی و یا غیر‌تهاجمی نیز از نشانه‌های شرایط فیزیولوژی بدن است که اندازه‌گیری آن در تشخیص بیماری بسیار شایع و مهم است.

پایش دمای بدن هنگام بیهوشی عمومی برای جلوگیری از کاهش یا از افزایش بیش از حد دما و همچنین پایش دمای نوزادان تازه متولد شده که نشان‌دهنده شرایط متابولیکی آنهاست بسیار مهم است. نرخ تنفس نیز در بسیاری از بیماران پایش می‌شود اما در مورد نوزادان برای آشکار آپنه بسیار کاربردی است.

این مانیتورها قابلیت اندازه‌گیری spo2 را نیز دارند که نشان‌دهنده تأثیرات ونتیلاتور و یا میزان غلظت اکسیژن است، از این رو این پارامتر در بسیاری از موارد به کادر پزشکی کمک زیادی خواهد کرد.

اصول عملکرد

نمایشگرهای بد ساید می‌توانند به صورت‌های یکپارچه و یا ماژولار و یا ترکیبی از هر دو باشند. در سیستم‌های یکپارچه، تمام سخت‌افزار و نرم‌افزار به صورت از قبل تعبیه شده در سیستم وجود دارد اما در سیستم‌های ماژولار می‌توان هر قابلیت را به‌ صورت ماژول‌های جداگانه به سیستم اضافه کرد. سیستم‌های ترکیبی نیز معمولاً پارامتر ECG را به صورت یکپارچه درون خود دارند و سایر پارامترها را می‌توان به آنها اضافه و یا کم کرد.

بسیاری از نمایشگرها نیز قابلیت این را دارند که به سیستم‌های نمایشگری و پایش (مانیتورینگ) مرکزی (سانترال) وصل شده و اطلاعات و آلارم‌های آن‌ها روی سیستم‌های موجود در ایستگاه پرستاری نمایش داده شود.

ارتباط میان نمایشگرهای بد ساید و سانترال می‌تواند به صورت باسیم و بی‌سیم باشد.

برخی از پارامترهایی که توسط این پارامتر نشان داده می‌شوند شامل ECG (الکتروکاردیوگرام)، آریتمی، فشار خون تهاجمی (IBP)، فشار خون غیر‌تهاجمی (NIBP)، برون‌ده قلبی، ETCO2، spo2، svo2، الکتروانسفالوگرام (EEC)، دما، درصد اکسیژن تنفسی، دما، BIS و نرخ تنفسی است که در مدل‌های مخصوص نوزادان tcpo2 و tcpco2 نیز به آنها اضافه می‌شود. مدل‌هایی که در اتاق عمل استفاده می‌شوند قابلیت پایش گازهای بیهوشی را نیز دارند.

سیگنال ECG از طریق لیدهایی که به بیمار وصل می‌شود توسط دستگاه دریافت می‌شود. بدینوسیله می‌توان شکل موج p، ترکیب QRS و شکل موج T را روی دستگاه مشاهده کرد. 

نمایشگرهای بد ساید معمولاً فشار خون سرخ‌رگی را نیز اندازه‌گیری می‌کنند که بر اساس میلی‌متر جیوه بیان می‌شود.

دمای بدن نیز معمولاً از طریق پروب ترمیستور [یک نیمه هادی که مقاومت آن در اثر حرارت تغییر می‌کند] که داخل رکتوم و یا مری فرستاده میشود اندازه‌گیری می‌شود.

نمایشگرهای فیزیولوژی معمولاً از هشدارهای صوتی و یا تصویری در صورت بروز ایراد استفاده می‌کنند. این ایرادات می‌تواند شامل ایراد در الکترودها یا خارج شدن پارامترهای فیزیولوژی از حدود استاندارد باشد.

نمایشگرهای سانترال باید بتوانند شکل موج ECG و سایر اطلاعات هر بد ساید را به صورت مجزا نشان دهند و در صورت بروز خطا، هشدارهای مربوطه را نشان دهند. مانیتورهای سانترال باید این قابلیت را داشته باشند که بتوانند تمام شکل موج‌های یک بیمار را نشان دهند بدون اینکه در نشان دادن شکل موج ECG سایر تخت‌ها خللی وارد شود.

گزارش مشکلات:

بیشتر مشکلات گزارش شده مرتبط با این دستگاه، مربوط به کاربر است که اتصال ضعیف الکترود شایع‌ترین آن‌هاست. الکترودها به ویژه الکترودهایی که در سنسور آن‌ها المان‌های گرمازا وجود دارد (مانند tcpo2 و tcpco2) به صورت دوره‌ای دوباره جای‌گذاری شوند تا از سوختگی و سوزش پوست ممانعت به عمل آیند.

سیم‌ها و کابل‌های به صورت دوره‌ای به خاطر شکستگی و قطعی بازدید شوند و به طور برنامه‌ریزی شده یا در صورت لزوم تعویض شوند. ممکن است نمایشگرها در صورت اتصال به شبکه بیمارستانی ری‌ست شوند که بیشتر به خاطر مشکلات نرم‌افزاری یا عدم تطابق سخت‌افزاری است و باید به شرکت سازنده یا نمایندگی گزارش شود.

پالس‌اکسیمتری دستگاه ممکن است با دستگاه الکتروسرجری (کوتر) تداخل کند؛ همچنین ممکن است منابع نوری شدید مانند لامپ‌های فلورسنت، چراغ جراحی، وارمرها، فتوتراپی‌ها (چراغ بلی‌روبین) یا نور خورشید روی نور پالس اکسیمتری اثر داشته و تداخل ایجاد شود. قرار دادن یک پوشش مات روی پروب، این تداخلات را کاهش می‌دهد.

برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد استفاده از پروب اشتباه، ممکن است باعث سوختگی بیمار شود. باید مطمئن بود که پروب و پالس‌اکسیمتر با هم سازگارند. بهتر است در مواقعی که از پروب پالس‌اکسیمتر استفاده می‌شود، لاک ناخن یا هرگونه پوشش روی ناخن پاک شود.

شبکه‌های بی‌سیم دارای محدودیت‌های زیادی در فاصله انتقال سیگنال و تداخلات الکترومغناطیس هستند. نمایشگرها ممکن است باعث شود که پرسنل بیمارستان به دستگاه‌ها توجه بیشتری داشته باشند تا به بیمار. باید توجه داشت که حتی بهترین نمایشگرها نیز هرگز نمی‌توانند جایگزین مشاهده و مراقبت مستقیم شوند. نمایشگرهای بد ساید ابزاری برای کمک به پرسنل بیمارستان است نه جایگزین آنها.

برخی از ویروس‌ها و کرم‌ها (worm) کامپیوتری ممکن است روی شبکه نمایشگرها نیز اخلال ایجاد کنند (سیستم‌های ویندوز) و باعث خرابی شبکه، کندی شبکه، توقف شبکه یا از بین رفتن اطلاعات شوند.

توصیه‌های خرید

توصیه‌های سفیر آگاهی

برای دانستن حداقل مواردی که باید در مورد خرید این‌گونه دستگاه‌ها رعایت شود، می‌توانید به جدول‌های موجود در سایت سفیر آگاهی به نشانی www.safirmed.com یا کتاب سفیر آگاهی مراجعه کنید که در اینجا به اختصار به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم.

با توجه به نوع و محل استفاده از این دستگاه‌ها، حداقل مواردی که باید در خرید این نوع تجهیزات رعایت شوند در سه گروه حساسیت پایین، حساسیت متوسط و حساسیت بالا ارایه می‌شود.

دستگاه‌های حساسیت پایین: این دستگاه‌ها برای نشان دادن علایم حیاتی اولیه ساخته شده‌اند و توانایی اندازه‌گیری میزان ضربان قلب از طریق ECG یا SpO2 دارند. معمولاً قابلیت NIBP و دما نیز به این نمایشگرها اضافه می‌شود.

حساسیت متوسط: معمولاً در بخش‌های اورژانس، بیمار خواب و جراحی‌های عمومی از آنها استفاده می‌شود. این مانیتورها ممکن است ماژولار یا یکپارچه باشند. این تجهیزات برای بیمارانی استفاده می‌شود که نیاز به سطح متوسطی از مراقبت دارند. توانایی آنها علاوه بر توانایی نمایشگرهای حساسیت پایین، شامل IBP یا ETCO2 است. تجزیه و تحلیل آریتمی‌ها نیز ممکن است در آنها گنجانده شود و اغلب به صورت سانترال استفاده می‌شوند.

حساسیت بالا: معمولاً در بخش‌های مراقبت‌های ویژه یا اتاق عمل، بعد از بیهوشی استفاده می‌شوند. می‌توانند یکپارچه یا ماژولار باشند و علاوه بر توانایی نمایشگرهای حساسیت پایین، توانایی‌های شامل اندازه‌گیری چندین فشار خون تهاجمی، ETCO2، آنالیز ST و آریتمی، BIS، SvO2 و برون‌دهی قلبی را دارند. از آنها می‌توان به صورت سانترال و غیر‌سانترال استفاده کرد.

علاقه‌مندان برای مطالعه متن کامل این مقاله می‌توانند به سایت www.safirmed.com مراجعه کنند.

شرکت‌های دارنده دستگاه‌های نمایشگر فیزیولوژی علایم حیاتی (نمایشگر بد ساید) جهت معرفی محصولات خود در جدول‌های مقایسه‌ای تخصصی تجهیزات پزشکی می‌توانند به نشانی www.safirmed.com مراجعه کنند و یا با روابط عمومی سفیر آگاهی تماس گیرند.

با توجه به اینکه در شماره آینده درباره پمپ‌های سرم صحبت خواهیم کرد و جدول‌های مقایسه‌ای مربوط به آن چاپ خواهد شد؛ بنابراین از تمامی فعالان این حوزه دعوت می‌کنیم برای تکمیل اطلاعات مربوط به خود با سفیر آگاهی به شماره 77500165 تماس بگیرند.