امنیت غذایی، رویای مشترک مردم و مسؤولان

انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی كشور، تنها انستیتو ملی ایران است كه بر اساس وظایف تعریف شده‌اش علاوه بر بررسی و پایش وضعیت غذا و تغذیه كشور باید با اجرای برنامه‌های ملی و چشم‌انداز نظام سلامت وضعیت غذا و تغذیه كشور را ارتقاء دهد. این انستیتو در کنار دانشکده تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در شمال غرب تهران و در کنار مجموعه اریکه ایرانیان واقع شده است. دانشکده تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه هم حدود650 دانشجو دارد. 30 درصد این دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا تحصیل می‌کنند.

فاز یک واحد پایلوت پلنت صنایع غذایی در انستیتو تحقیقات و صنایع غذایی کشور ششم مرداد ماه، با حضور وزیر بهداشت و مسؤولان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی راه‌اندازی شد. هزینه راه‌اندازی این طرح را وزارت بهداشت تأمین کرده است. این طرح در حالی افتتاح شد که هنوز تمام تجهیزات خریداری شده برای تکمیل آن، از کشورهای خریداری شده [مبدأ] به ایران فرستاده نشده است.

با افتتاح فاز نخست واحد پایلوت پلنت انستیتو تحقیقات و صنایع تغذیه‌ای کشور، نظارت بر مواد غذایی صنعتی و همچنین تولید و بسته‌بندی آن‌ها در مرحله آزمایشگاهی امكان‌پذیر شده است.

قرار است این پایلوت پلنت، پل ارتباطی برای برقراری ارتباطات مشاوره‌ای، آموزشی، آزمایشگاهی و فناوری بین انستیتو تغذیه، دانشگاه‌ها و صاحبان صنایع غذا باشد.

هدف بنیادین راه‌اندازی این فاز، انجام پروژه‌های تحقیقاتی صنعتی است. برای انجام این پروه‌های تحقیقاتی قرار است كه آزمایشگاه‌های مجهز و تحقیق و توسعه، در كنار خطوط تولید مواد غذایی مورد استفاده قرار بگیرند.

این پایلوت پلنت در ضلع جنوب شرقی انستیتو تغذیه [در مجاورت گروه‌های آموزشی و تحقیقاتی علوم و صنایع غذایی] و دانشكده انستیتو تغذیه در مساحت حدود ۵۰۰ متر مربع ساخته شده است. فاز نخست این طرح به امکانات و تجهیزاتی برای فرآورده‌های لبنیات، گوشت، غلات، میوه و سبزی، فناوری بسته‌بندی با اتمسفر اصلاح شده مجهز شده است.

علاوه بر افتتاح این فاز تحقیقاتی، آزمایشگاه، تالار، مخزن و سالن مطالعه کتابخانه دانشکده تغذیه انستیتو، تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم در همین روز و در همین مجموعه افتتاح شدند. هزینه راه‌اندازی و تجهیز این پروژه‌ها، 5/6 میلیارد تومان اعتبار برآورد شده است.

وزیر بهداشت: نان خالی هم برای مردم کافی است

وزیر بهداشت در آخرین روزهای رسمی وزارت‌اش، در مراسم گشایش این طرح حضور پیدا کرد. تولید نان ملی، یکی از برنامه‌های این انستیتو تغذیه است که وزیر بهداشت را که پیش از این سکوت کرده بود، به سخنرانی وا داشت. طریقت‌منفرد در این مراسم از تبدیل نان به یک غذای ۱۰۰ درصد کامل خبر داد: «می‌توانیم در زمینه تولید غلات و نان سالم، خودکفا باشیم.»

وزیر بهداشت دولت دهم می‌گوید که نان قوت غالب ایرانیان است و می‌توان با غنی‌سازی و سالم‌سازی آن، شرایط تولید نان را حتی برای زنان خانه‌دار هم فراهم کرد: «سالم‌سازی تمامی مواد غذایی در بخش تولید، نگهداری و فرآوری از برنامه‌های مهم آینده کشور باید باشد ولی در فاز نخست می‌توان این کار را از نان که قوت غالب ایرانیان است، آغاز کرد.»

او امیدی به سالم‌سازی تغذیه ایرانی‌ها ندارد: «بخش تولید، نگهداری و فرآوری تغذیه به این زودی‌ها سالم‌سازی نخواهد شد، اما می‌توان امیدوار بود که حداقل نان سالم و کامل از لحاظ مواد در بردارنده غذایی، به راحتی به دست مردم برسد.»

به گفته طریقت منفرد اصلاح نان آغاز راه تأمین غذای سالم در کشور و اصلاح مواد غذایی دیگر است: «امروزه صنعت نان در کشور به گونه‌ای توسعه یافته است که به راحتی می‌توان آن را به یک غذای 100 درصد کامل تبدیل کرد. با صنعتی و علمی شدن تهیه نان می‌توان نانی در دسترس مردم قرار داد که در عین سالم بودن با طعم‌های مختلف جایگزین موادغذایی ناسالم در کشور شود.»

وزیر بهداشت با انتقاد از شیوه‌های کشت میوه‌ها و سبزیجات می‌گوید: «با توجه به مصرف کودهای مختلف برای تهیه میوه‌ها و مواد غذایی و آشامیدنی مختلف و شیوه‌های نادرست سم‌زدایی نمی‌توان به یکباره همه مواد غذایی را سالم‌سازی کرد، اما در مورد نان می‌توان این کار را در کوتاه‌مدت انجام داد.»

دکتر حسن ابوالقاسمی: دانشگاهیان وارد حوزه صنایع غذایی شوند

دکتر حسن ابوالقاسمی رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم در این مراسم حضور پیدا کرد. او هم با تأکید بر ناسالم بودن برخی مواد غذایی صنعتی، از دانشگاهیان و نخبگان خواست تا وارد حوزه تولید و فرآوری غذای سالم در کشور شوند: «با توجه به تأکیدات دین مبین اسلام و وجود آیات قرآنی و روایات مختلف در خصوص تغذیه سالم و اهمیت این موضوع، از جامعه دانشگاهی و نخبگان کشور می‌خواهیم به این موضوع ورود کنند و برای تولید، نگهداری و فرآوری موادغذایی سالم که منشاء سلامتی افراد جامعه است، دست به کار شوند.»

به گفته او تغذیه سالم هم بار بیماری‌ها را کاهش می‌دهد و هم از هزینه‌های چشمگیر درمان کم می‌کند: «امنیت غذایی یکی از مباحث مهم در کشور است که باید بیشتر از گذشته به آن پرداخت. ظرفیت خوبی در انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای وجود دارد که صنایع غذایی برای ارتقاء کیفیت غذایی و ارایه سبد غذایی سالم به مردم می‌توانند از توانمندی‌های استادان و محققان این مرکز استفاده کنند و امنیت غذایی کشور را تضمین کنند.»

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره ضرورت راه‌اندازی این مرکز، گفت: «از گذشته نیاز به پایلوت پلنت برای ارزیابی موادغذایی در انستیتو احساس می‌شد. در این مجموعه می‌خواهیم ابتدا غذا در مقیاسی کوچک تولید شود و پس از کنترل کیفیت و امنیت غذا مصرف مواد غذایی سالم ترویج شود.»

رییس انستیتو تحقیقات و صنایع غذایی کشور: انجام پروژه‌های تجاری ـ تحقیقاتی

دکتر حاجی فرجی رییس انستیتو تحقیقات و صنایع غذایی کشور شناسایی و توسعه روش‌های جدید در ابعاد مختلف طراحی، تولید، بهسازی و نگهداری مواد غذایی و همچنین طراحی فرمولاسیون غذاهای فراسودمند و مؤثر در ارتقاء سلامت جامعه با انجام پژوهش‌های کاربردی مبتنی بر فناوری‌های نوین را از وظایف و برنامه‌های این طرح دانست.

او همچنین درباره انتظارات تولیدکنندگان صنایع غذایی از این بخش، گفت: «تولید مواد غذایی متنوع، متناسب با خواسته‌ها و ذائقه‌های مختلف با حفظ کیفیت محصول و حداقل قیمت تمام شده که بیشترین بازگشت سرمایه را در بر داشته باشد، مورد نظر صاحبان صنعت غذا است. برای همین هم نیازمند انجام پروژه‌های تحقیقاتی تجاری و صنعتی هستیم که با بهره‌گیری از آزمایشگاه‌های مجهز تحقیق و توسعه در کنار خطوط تولید مواد غذایی امکان‌پذیر می‌شوند.»