«ایران برای تأمین صافی‌های دیالیز دیگر نه تنها نیازی به واردات ندارد بلکه با گشایش خط تولید صافی‌های دیالیز وارد مرحله صادرات شد.» این خبری بود که رییس سازمان غذا و دارو روز 26 آبان در آیین گشایش خط تولید صافی دیالیز مدی‌تک‌سیس در اشتهارد کرج به خبرنگاران گفت. خط تولید صافی دیالیز مدی‌تک‌سیس با حضور دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو، فاطمه هاشمی رییس بنیاد بیماری‌های خاص، عدنان محمود، سفیر سوریه و تعداد دیگری از مسؤولان و کارشناسان ارشد تولید تجهیزات و لوازم پزشکی و دارو در شهرک صنعتی اشتهارد گشایش یافت. با شروع به کار این خط تولید، ظرفیت تولید صافی‌های دیالیز در کشور به 5/5 میلیون واحد رسید؛ همچنین در این روز کلنگ ساخت کارخانه تولید کیسه خون نیز به زمین زده شد.

انجام سالانه 4 میلیون جلسه دیالیز در ایران

پیشرفت فناوری و توسعه صنعتی اگرچه مزایای زیادی دارد و رفاه بسیاری از جمله کاهش بیماری‌های واگیردار را به همراه آورده است، اما روی دیگر این سکه نتایج و تأثیرات منفی سبک نوین زندگی است. این شیوه زندگی همراه شده‌است با افزایش و شیوع انواع بیماری‌های غیرواگیر. تحرک کمتری که نتیجه ورود ماشین‌های مختلف به زندگی است و مصرف غذاهای سریع و فرآوری شده که نتیجه بالاتر رفتن سرعت زندگی و راحت‌طلب شدن مردم است.  شیوه‌ای از زندگی که موجب شیوع فشار خون و دیابت شده‌است. این بیماری‌ها زمینه‌ساز اصلی بیماری دیگر می‌شوند به نام نارسایی کلیه. در این بیماری عضو کلیه دیگر توان انجام وظیفه خود و دفع ضایعات و سموم موجود در خون را ندارد. روندی که سلامت فرد را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و عوارضی مانند کاهش حجم ادرار، ورم دور پلک و پاها، تغییر رنگ ادرار به رنگ چای، تنگی نفس، تهوع و استفراغ وکاهش سطح هوشیاری، تشنج، کما را به همراه دارد.

در حال حاضر از هر یک میلیون ایرانی، 650 نفر به بیماری نارسایی کلیه دچار هستند. یعنی 50 هزار نفر در ایران دچار نارسایی کلیه هستند که از این تعداد 25 هزار نفر تحت درمان با دیالیز قرار دارند. هر فرد دیالیزی باید هفته‌ای سه بار و در سال 156 بار تحت درمان جایگزین دیالیز قرار بگیرد. به این ترتیب در ایران سالانه حدود 4 میلیون جلسه دیالیز انجام می‌شود و سالانه به حدود 4 میلیون ست دیالیز شامل تجهیزات، لوازم و داروها نیاز است. علاوه بر این‌که به گفته رسول دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو تعداد بیماران دچار نارسایی کلیه در هشت سال آینده دو برابر خواهد شد و در نتیجه نیاز کشور به تأمین این خدمات و لوزام دیالیز نیز دو برابر می‌شود.

کنسرسیوم دیالیز ایران

نارسایی کلیه در ایران به طور متوسط سالانه 5/7 درصد رشد دارد؛ بنابراین برای تأمین نیاز این گروه از هموطنان، مجموعه کنسرسیوم دیالیز ایران متشکل از شش شرکت که هرکدام بخشی از این نیاز را تامین می‌‌کنند تشکیل شده‌است. بخش‌های تولیدی این کنسرسیوم در شهرک صنعتی اشتهارد قرار دارد در مجموع 20 هزار متر مربع وسعت دارد که از این مقدار 5 هزار متر به فضای تولید و 5 هزار متر نیز به کلین روم اختصاص داده شده است. بیش از 850 میلیارد تومان در شرکت‌های این کنسرسیوم سرمایه‌گذاری شده‌است.

شرکت مدی‌تک‌سیس که 12 سال از شروع فعالیت‌اش می‌گذرد، در زمینه تولید صافی‌های دیالیز منطبق با استانداردهای  CE و  ISO 13485 مشغول به فعالیت است و اکنون با راه‌اندازی خط تولید جدید صافی‌های دیالیز در کشور تولید این صافی‌ها را از مرز 4 میلیون قطعه مورد نیاز کشور گذرانده و کشور را وارد فاز توانمندی صادرات در این زمینه کرده است. این محصولات به سوریه و کشورهای منطقه صادر می‌شود.

شرکت صنایع پزشکی فارمد که دو سال از شروع فعالیت‌اش می‌گذرد، لوازم مصرفی مانند کیسه پودر بی‌کربنات سدیم، کارتریج پودر بی‌کربنات سدیم، ست لوله رابط دیالیز، سوزن فیستولا، کاتتر دیالیز، محلول همودیالیز و کیسه خون را  تولید می‌کند. این شرکت در 26 آبان‌ماه نیز کلنگ تأسیس کارخانه تولید محصول استراتژیک کیسه خون را به زمین زد تا در این زمینه نیز کشور تا اندازه چشگیری از واردات کیسه خون بی‌نیاز شود و در شرایطی مانند تحریم کشور را از عوارض آن حفظ کند.

شرکت ثمین طب سروش (اسمارت) دو سال از شروع به کار این شرکت می‌گذرد. این شرکت احداث، راه‌اندازی، تجهیز مراکز، توسعه زیرساخت‌ها، تدوین و ترویج الگوهای مناسب درمان و ارتقا خدمات درمانی و بهبود کیفیت زندگی بیماران را برعهده دارد.

شرکت نیکسامد  این شرکت نیز فعالیت خود را از سال 1391 آغاز کرده است و به تولید داروهای تخصصی بیماران کلیوی، مواد شیمیایی، تجهیزات و ماشین‌آلات پزشکی می‌پردازد. شرکت نواتیس شرکتی است که در سال 1392 تأسیس شده است و تأمین و تولید تجهیزات ثابت دیالیز مانند ماشین دیالیز، سیستم تولید محلول دیالیز مرکزی را انجام می‌دهد. شرکت مدوی طب پویان از تأسیس این شرکت نیز یک سال می‌گذرد. مأموریت این شرکت توزیع به‌هنگام محصولات دارویی، ملزومات و تجهیزات پزشکی موردنیاز بیماران دیالیزی است.

این مجموعه در حال حاضر با ظرفیت تولید 5 میلیون صافی، 4 میلیون ست سوزن و لوله، 2 میلیون گالن محلول، 5/4 میلیون کیسه خون، 6 میلیون واحد پودر بی‌کربنات دیالیز در سال فعالیت می‌کند. با توجه به این‌که میزان نیاز سالانه کشور به صافی دیالیز تاکنون 5/3 میلیون عدد در سال بود، حدود 500 هزار صافی توسط این مجموعه صادر شده‌است. بیش از 60 درصد فناوری و مواد اولیه استفاده شده در شرکت‌های کنسرسیوم دیالیز داخلی است و 500 نفر نیز در این مجموعه مشغول به کار هستند.

به صادرات بیاندیشید

رسول دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو که برای مراسم گشایش خط تولید صافی‌های دیالیز و کلنگ‌زنی کارخانه تولید کیسه خون به اشتهارد آمده بود با تأکید بر این‌که در هشت سال آینده تعداد کسانی که به دیالیز و در نتیجه لوازم و تجهیزات مربوط به آن نیاز پیدا خواهند کرد دو برابر می‌شود، گفت: «این افزایش تولید کاری منطقی و منطبق بر پیش‌بینی‌های درست از نیاز بازار است.» او همچنین از تولیدکنندگان و دست‌اندرکاران لوازم و تجهیزات پزشکی حاضر در این مراسم خواست تا تنها به فکر توسعه تولید داخلی نباشند و همزمان که به رفع نیازهای داخلی می‌اندیشند به توسعه صادرات نیز بیندیشند.

دیناروند با اشاره به این‌که توانمندی داخلی کشور در تولید تجهیزات و لوازم مربوط به دیالیز به اندازه‌ای است که می‌توانیم این دانش و فناوری را به کشورهای منطقه و همسایه که آن را لازم دارند، صادر کنیم، از حمایت دولت و وزارت بهداشت از تولیدکنندگان این عرصه خبر داد: «وزارت بهداشت محدودیتی در سرمایه‌گذاری برای این حوزه ندارد و شرکت‌های دیگری هم که اعلام آمادگی کنند می‌توانند برای توسعه زیر‌ساخت‌ها وارد عمل شوند؛ چرا که نیاز داخلی، با این توسعه‌ای که تا به حال داشتیم تأمین شده‌است و از حالا به بعد باید به فکر توسعه بازار هم باشیم.»

او همچنین از تجمیع کامل یارانه‌های متعددی که به بیماران دیالیزی در بخش‌های مختلف تخصیص داده‌ می‌شود تا سال 94 خبر داد. رییس سازمان غذا و دارو اعلام کرد نزدیک 300 میلیارد تومان از سوی این سازمان برای تأمین داروهای این بیماران اختصاص یافته‌است و با وجود شروع بحث تجمیع، کاهشی در یارانه‌ها وجود نداشته است.

کاهش 20 میلیارد تومانی هزینه‌های دیالیز در کشور

«هزینه‌های دیالیز را 20 میلیارد تومان در سال کاهش داده‌ایم.» این را مدیرعامل شرکت مدی‌تک‌سیس در مراسم راه‌اندازی خط تولید صافی دیالیز گفت. هر جلسه دیالیز به یک سری لوازم یک‌بار مصرف، تجهیزات پزشکی، مراکز دیالیز و داروها  و مواد شیمیایی نیاز دارد که شرکت‌های تولید‌کننده کنسرسیوم دیالیز آن را با بومی‌سازی دانش، تولید می‌کنند. کاری که در زمان تحریم موجب شد برخلاف بسیاری از بیماران، بیماران دیالیزی دچار کمترین مشکلات شوند و لوازم و داروهایشان تأمین باشد، بدون آنکه قیمت این کالاها افزایش یابد. رامبد حاجی‌پور، مدیرعامل شرکت مدی‌تک‌سیس همچنین از کاهش 50 درصدی قیمت پودر بی‌کربنات با تولید این پودر توسط شرکت صنایع پزشکی فارمد خبر داد و گفت: «‌قیمت پودر بی‌کربنات را از بسته‌ای 15 هزار تومان به 7500 تومان رساندیم و با تولید پودر مربوط به ماشین‌های جدید هم قیمت این پودر از 15 هزار تومان به 10 هزار تومان رسیده است.»

او همچنین، توزیع بسته تجهیزات و لوازم دیالیز توسط شرکت مدوی یکی از اعضای کنسرسیوم دیالیز را عامل کاهش 4 هزار تومانی هر جلسه دیالیز دانست: «به این ترتیب در این زمینه 10 میلیارد تومان صرفه‌جویی در هزینه‌ها شده‌است. همچنین با احتساب کاهش همه هزینه‌ها، در سال چیزی حدود 20 میلیارد تومان صرفه‌جویی می‌شود که به دولت کمک می‌کند 3 تا 4 ماه بدون هیچ مشکلی نیازهای این بیماران را برطرف کند.»