فناوری روکش سرامیکی برای ماندگاری ایمپلنت‌ها و پروتزها

شرکت او- ام مدیکال O&M medical آلمان، شرکتی است که به تازگی اجناس ارتوپدی خود را با لعاب مخصوص تیتانیوم نیوبیوم نیترید Titanium – Niobium Nitride  (TiNbN) تولید می‌کند. محصولات این شرکت از سوی شرکت او- ام مدیکال وارد ایران می‌شود. این نوآوری که یک لعاب به ضخامت حدود 3 الی 5 میکرومتر است در یک فضای خلاء از طریق یک تکنولوژی پیچیده و پیشرفته به‌نام تکنولوژی پلاسما تولید می‌شود.

لعاب تی‌آی‌اِن‌بی‌اِن (TiNbN) که چند سالی است در مورد ایمپلنت‌های ارتوپدی مصرف می‌شود دارای خواص جالب توجهی است، از جمله خواص مهم این لعاب سازگاری آن با بافت (biocompatibility) در حد سرامیک است و بیشتر در مجله‌های علمی از این لعاب به‌عنوان روکش سرامیکی نام برده می‌شود.

مطالعات نشان داده که 10 در صد بیماران در مقابل استیل آلرژی دارند در صورتی‌که ایمپلنت‌هایی که با لعاب (TiNbN) مصرف شده‌اند هیچ عوارض عفونتی نداشته‌اند. سختی این لعاب در حد سرامیک است و به همین دلیل در پروتزهای زانو و سر(‌Head‌) مصرف می‌شود زیرا این پروتزها به خاطر وزن مریض و حرکت زیاد استهلاک پیدا می‌کند که در نوآوری جدید این استهلاک دیده نمی‌شود. از همین رو شرکت‌های معروف ایمپلنت‌های زانوی خود را با این لعاب عرضه می‌کنند، به همین دلیل این لعاب با هزینه سنگینی تولید می‌شود و برای بازار ایران گران در می‌آید.

ایمپلنت‌های تیتانیوم بیشتر به رنگ‌های مختلف طلایی، آبی، سبز، صورتی و غیره دیده می‌شود که رنگ آن از طریق (Anodizing) فرایند ترکیب با اکسیژن تغییر می‌کند و در حقیقت سطح آن اکسیده می‌شود. (Electrolytic passivation) لایه‌های معمولی وقتی که لمس می‌شود یا استریل شود رنگ یا خواص خود را از دست می‌دهد و بیشتر در تماس با بافت بدن این لایه خراب می‌شود، در صورتی‌که لعاب تی‌آی‌اِن‌بی‌اِن (TiNbN) به خاطر مقاومت زیادی که دارد به هیچ صورت خواص خود را از دست نمی‌دهد.

مقاله‌های علمی زیادی در مورد تی‌آی‌اِن‌بی‌اِن (TiNbN) نوشته شده که در دانشگاه‌های اروپا و آمریکا تست‌های مختلفی روی آن انجام شده که مقداری از آن را می‌توان در اینترنت به نام رو کش تی‌آی‌اِن‌بی‌اِن TiNbN Coating مشاهده کرد.

فناوری تولید لعاب

این لعاب در خلاء از طریق فرایند تبخیر PVD (Physical Vapour Deposition) تولید می‌شود و مواد آن از آلیاژتیتانیوم و نیوبیوم Titanium- Niobium است.

این لعاب در یک اتاقک که در آن خلاء ایجاد می‌شوند با استفاده از (رعد و برق) Arc این آلیاژ را به حالت بخار در می‌آورد، که یون‌های آن (ions) با گاز نیتروژن ترکیب می‌شود و با ایجاد یک پوتن سیال (Potential) به ایمپلنت‌ها، مولکول‌های (TiNbN) با سرعت 300 هزار کیلومتر در ساعت به سطح ایمپلنت جذب می‌شوند.

همچنین این لعاب در مقابل بیشتر اسیدهایی که در رشته‌هایی شیمی ‌و فیزیک مصرف می‌شود مقاومت زیادی دارد. پروتزهایی که در دهان کودکان کارگذاری می‌شود برای صاف شدن دندان‌هایشان از جنس کروم کبالت (Chrom Cobalt) است که بیشتر کودکان به آن حساسیت یا آلرژی دارند و به تازگی این پروتزهای ارتودنسی در اروپا با لعاب (TiNbN) تولید و مصرف می‌شود.