جایگزینی روش‌های نوین به جای روش‌های سنتی

دهم تا دوازدهم مهرماه 92، سالن همایش‌های رازی پذیرای شرکت‌کنندگان نخستین کنگره فناوری‌های نوین آزمایشگاهی بود. این کنگره با همکاری علمی انجمن متخصصین علوم آزمایشگاهی بالینی و به همت انجمن تأمین‌کنندگان تجهیزات آزمایشگاهی و فرآورده‌های تشخیص طبی برگزار شد.

در آیین گشایش کنگره فناوری‌های نوین آزمایشگاهی، دکتر علیرضا زالی رییس سازمان نظام پزشکی و دکتر محمد صاحب‌الزمانی نماینده جامعه آزمایشگاهیان در شورای عالی سازمان نظام پزشکی و برخی از مسؤولان اداره کل مرجع سلامت حضور داشتند.

دکتر سید حسین فاطمی، رییس کنگره، انجمن متخصصین علوم آزمایشگاهی و انجمن تأمین‌کنندگان تجهیزات آزمایشگاهی را بازوان قدرتمند آزمایشگاهی ایران دانست. وی با اشاره به شاخص‌های مهم یک آزمایش پزشکی یعنی سرعت، دقت و کیفیت به لزوم سرمایه‌گذاری در این زمینه و استفاده از توان علمی و اجرایی این دو انجمن اشاره کرد.

دبیران علمی کنگره دکتر محمد جواد غروی دبیر انجمن متخصصین علوم آزمایشگاهی بالینی و دکتر عبدالفتاح صراف‌نژاد استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. دکتر غروی به ارتباط خوبی که این کنگره میان مباحث علمی و نظری و بخش صنعت و فناوری علوم آزمایشگاهی برقرار کرده است اشاره کرد. او گفت: «همان‌طور که از نام این رویداد پیداست، این همایش هم علمی است هم فناوری. جایگزینی روش‌های مدرن به جای روش‌های سنتی نیازمند پشتوانه‌های علمی، فکری و نظری قدرتمند است.» دکتر صراف‌نژاد نیز محور مهم این کنگره را چهار نوع کاربرد اصلی Multiplex یا آزمون‌های چندگانه دانست. «در این کنگره 9 پانل علمی برگزار می‌شود که پنج مورد آن به آزمون‌های چندگانه اختصاص دارد و امیدوارم برای مخاطبان مفید و کارآمد باشد.»

 بیش از 50 مقاله در قالب سخنرانی یا پوستر در 9 پانل این کنگره ارایه شد. در پایان هر پانل نیز میزگردی برای پرسش و پاسخ و به بحث گذاشتن موضوعات مقاله‌ها برگزار می‌شد.

شرکت در نخستین کنگره‌ی فناوری‌های نوین آزمایشگاهی، برای متخصصان علوم آزمایشگاهی، دکترای علوم آزمایشگاهی، متخصصان پاتولوژی، پزشکان عمومی، کارشناسان ارشد و کارشناسان علوم آزمایشگاهی 15 امتیاز بازآموزی داشت.

دبیری اجرایی این کنگره را دکتر حسین سلمانزاده به عهده داشت. وی رییس هیأت مدیره انجمن تأمین‌کنندگان تجهیزات آزمایشگاهی و فرآورده‌های تشخیصی است. این انجمن ده سالی می‌شود که فعالیت خود را در قالب یک انجمن صنفی تخصصی شروع کرده است. انجمن تأمین‌کنندگان حاصل گرد هم آمدن شرکت‌های بزرگی است که در زمینه‌ی تولید، واردات یا توزیع تجهیزات و ابزار آزمایشگاهی در ایران کار می‌کنند. به گفته‌ی رییس هیأت مدیره انجمن تأمین‌کنندگان تعداد اعضای انجمن حدود 85 شرکت است اما تأمین 80 درصد محصولات آزمایشگاه‌های تشخیص طبی، بیمارستان‌ها و مراکز تحقیقاتی در اختیار همین شرکت‌هاست.

طرح و برنامه‌ریزی برگزاری کنگره فناوری‌های نوین آزمایشگاهی از آنِ انجمن تأمین‌کنندگان تجهیزات آزمایشگاهی است. در طول نشست‌هایی که اعضای انجمن داشتند، نیاز به یک کنگره‌ی تخصصی در زمینه‌ی ابزار و فناوری‌های آزمایشگاهی به شدت احساس می‌شد. به باور دکتر سلمانزاده «برگزاری همایش‌های علمی به همراه نمایشگاه‌های تخصصی به عنوان عرصه معرفی دستاوردها و فناوری‌های نوین، زمینه‌ی تبادل اطلاعات علمی و تجاری را به طور همزمان فراهم می‌کند. هدف این کنگره و نمایشگاه سودآوری نیست بلکه ایجاد یک فرصت برای آشنایی بیشتر بازدیدکنندگان که همان متخصصان و دست‌اندرکاران آزمایشگاهی هستند با شرکت‌های پیشرو در این زمینه است.»

همکاران کنگره

دانشگاه علوم پزشکی ایران، جامعه علمی آزمایشگاهیان ایران، انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران، انجمن آسیب‌شناسی ایران، آزمایشگاه مرجع سلامت، انستیتو پاستور ایران، سازمان انتقال خون، انجمن علمی حقوق پزشکی ایران، انجمن بین‌المللی اخلاق زیستی اسلامی، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مرکز تحقیقات هماتولوژی انکولوژی و پیوند مغز استخوان دانشگاه علوم پزشکی تهران و مرکز تحقیقات پزشکی قانونی در برپایی این کنگره همکاری کردند.

محورهای کنگره

جایگاه اخلاق و حقوق در آزمایشگاه‌ها، فناوری Multiplex-assay DNA base، فناوری Multiplex-PCR، فناوری Multiplex-assay immunobase & ELISA، مدیریت اقتصادی آزمایشگاه‌های تشخیص طبی، روش‌های تشخیصی با شیوه‌های نوین آزمایشگاهی در پزشکی قانونی، کاربرد Mass spectrometry در تشخیص‌های بالینی و استفاده از فناوری Microarray در تشخیص‌های نوین پزشکی، محورهای علمی این کنگره بودند.

حاضران نمایشگاه

بخش اجرایی و نمایشگاهی نخستین کنگره فناوری‌های نوین آزمایشگاهی به عهده‌ی انجمن تأمین‌کنندگان تجهیزات آزمایشگاهی بود. بیش از 30 شرکت در غرفه‌های طبقه‌ی همکف و زیرزمین ساختمان همایش‌های رازی گرد آمده بودند که بیشتر آنها در این انجمن عضوند.

شرکت‌های پادتن گستر ایثار، سعادت شیمی، طب ابزار آسیا، نوآفرین سپهر، ارم طب، روناک طب، هرتاش داد، پادتن علم، فرآور، پارس ایدئال سیستم، ایران بنام، نانومهر، لایترون، گاما تجهیز، آروین پژوهان نور، آریا فرد آزما، بنیامین طب روزکیش، نیما پویش، تکوین طب، سپهر آنالیز، آریا تشخیص، طوبی نگین، پیشتاز طب زمان، کیمیا پخش، طب گستران، ژن تجهیز کیمیا، رهاورد ابتکارات زند و چند شرکت دیگر محصولات خود را به نمایشگاه آورده بودند.

دستاوردها

پردازنده بافتی با فناوری بازوی آزاد

شرکت رهاورد ابتکارات زند یک دستگاه پردازنده بافتی با فناوری بازوی آزاد یا همان تیشوپروسسور و رنگ‌کننده‌ی اسلاید مدل ST30 را به نمایشگاه آورده بود. این دستگاه به گفته‌ی مدیر بازرگانی شرکت، همتای ایرانی و خارجی ندارد. طرح و تولید دستگاه، اختراع مهندس رامین زند است که بیش از ده سال روی ساخت این دستگاه مطالعه کرده است. ربات MZ-2003 در این دستگاه به کار رفته است که در جشنواره خوارزمی جایزه گرفته و چندین گواهی تولید و تأییدیه کارکرد دارد.

این دستگاه توانایی‌های بیشتری نسبت به تیشوپروسسورهای دیگر دارد. برای نمونه به طور همزمان چندین برنامه‌ی مختلف می‌پذیرد. هنگام انجام برنامه، می‌توان سبدهای خالی را پر کرد و برنامه‌ی دیگری نیز شروع کرد. در هر برنامه‌ی پردازش می‌توان 60 بار سبدها را جابه‌جا کرد. قابل تنظیم زمان جداگانه برای هر مرحله است و ویژگی‌های دیگری که موجب بالا رفتن ظرفیت، سرعت و توان آزمایشگاه می‌شود. این دستگاه در مصرف مواد و محلول‌های اختصاصی صرفه‌جویی می‌کند و توجیه اقتصادی دارد.

دستگاه ثبت دمای پیامک‌زن

شرکت دارستان صنعت یک دستگاه هوشمند برای ثبت دمای آزمایشگاه آورده بود. شرکت دارستان توانسته است برای این دستگاه ثبت اختراع بگیرد. تاکنون نزدیک هزار و پنجاه دستگاه در آزمایشگاه‌ها و مراکز درمانی ایران نصب شده است. کارکرد دستگاه به این شیوه است که وقتی دمای یخچال آزمایشگاه از حد لازم بیشتر یا کمتر شد، با بوق زدن، زنگ ممتد زدن و سپس پیامک زدن به رییس آزمایشگاه، وضعیت نامناسب یخچال را اعلام می‌کند.

دقیق‌ترین اتوآنالایزر آزمایشگاه‌های ایران

شرکت طب گستران حیان، نماینده‌ی کمپانی Human آلمان است. دستگاه Selectra/Flexor XL تنها دستگاه دوقلوی جهان است که طب گستران حیان به نمایشگاه آورده بود. این دستگاه 360 تست در ساعت انجام می‌دهد. به صورت خودکار شستشو می‌کند و چهار بازوی سمپل و ریجنت دارد. این دستگاه می‌تواند انتخاب خوبی برای آزمایشگاه‌های بزرگ باشد.

نخستین دستگاه اتومات سنجش مواد مخدر در ایران

شرکت کیمیا شرق به نمایندگی از کمپانی Audit Diagnostics، دستگاهی برای سنجش مواد مخدر به نمایشگاه آورده بود. این دستگاه اتوآنالایز تمام اتوماتیک با آزمایش نمونه‌های آزمایشگاهی سرم، پلاسما و ادرار میزان مواد مخدر مصرفی را نشان می‌دهد. مدل این دستگاه Sapphire XT نام دارد. توانایی انجام90 تست در ساعت، داشتن 10 جایگاه برای نمونه و یک جایگاه جداگانه برای STAT، کووت‌های یکبار مصرف، نرم‌افزار تحت ویندوز و صفحه‌ نمایش لمسی LCD دیگر ویژگی‌های این دستگاه هستند. به گفته‌ی غرفه‌دار کیمیای شرق در نمایشگاه، این دستگاه نخستین دستگاه اتومات سنجش مواد مخدر در ایران است که برای بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و مراکز آزمایشگاهی کارکرد خوبی خواهد داشت.

دستگاه ایمنوآنالایزر وایداس

شرکت پیشرو تشخیص فردآور، نماینده‌ی انحصاری کمپانی بیومریو فرانسه است. دستگاه وایداس محصول کمپانی بیومریو فرانسه است که تاکنون بیشتر از 30,000 سیستم آن در تمام دنیا در حال کار است. VAIDAS سیستم جامع تشخیص انواع تست‌ها در ایمنولوژی است. سیستم وایداس با روش ایمنوفلورسانس ELFA، تست منوی کاملی در مقایسه با سیستم‌های دیگر دارد. نحوه کار با این دستگاه بسیار ساده است؛ کاربر بعد از ریختن سرم به حفره مخصوص آن و انتخاب نوع تست، پس از گذشت زمان لازم، جواب آزمایش را به صورت پرینت شده در اختیار خواهد داشت.

شرکت فرتاش داد

فرتاش داد یک شرکت واردکننده و توزیع‌کننده‌ی تجهیزات آزمایشگاهی است. بیشتر محصولات این شرکت از کمپانی‌های اروپایی به ویژه کشور آلمان تهیه می‌شود. در غرفه‌ی فرتاش داد می‌شد چندین مدل لوله‌های خلاء، لوله‌های CBC، لوله‌های آزمایش بیوشیمی، انواع سواب با میله پلاستیکی یا آلومینیومی، انواع نوک سمپلر، لوله سانتریفیوژ مخروطی، انواع میکروتیوپ، کاپ سمپل‌های یکبار مصرف و سایر ابزار مورد نیاز یک آزمایشگاه را دید.

دستگاه Biolis 50i در غرفه‌ی نیما پویش طب

شرکت نیماپویش طب که نمایندگی محصولات 40 شرکت خارجی را دارد، دستگاهی از شرکت توکیو طب را به این نمایشگاه آورده بود. Biolis 50i دستگاهی با توانایی انجام تست‌های بیوشیمی، ایمونوتوربیدومتری، TDM، ISE، Coagulation با خروجی 576 تست در ساعت است. سیستم همزن با دو پروب جداگانه و پنج سرعت متفاوت، داشتن 12 طول موج متفاوت با سیستم Grating، مصرف آب مقطر 15 لیتر در ساعت، پایین‌ترین میزان مصرف Reagent و Sample، و داشتن قابلیت‌های Auto-Rerun، Carry over Protection، Clot Detection دیگر ویژگی‌های این دستگاه است.

کیت‌های تشخیص طبی الایزا (Elisa) و رادیوایمونواسی (RAI)

شرکت پادتن گستر ایثار با ثبت اختراع در زمینه‌ی تولید آنتی‌بادی و کیت‌های تشخیص طبی در سال 90 به بهره‌برداری رسید. این شرکت امسال نزدیک به 100 مدل کیت‌های تولیدی خود را به نمایشگاه آورده بود. چندین مدل کیت الایزا شامل T3، T4، TSH، Free T4، T-uptake، ... را در کنار انواع کیت‌های رادیوایمونواسی، می‌شد در این غرفه دید.