الکتروکاردیوگراف
دامنه شمول
در این شماره در مورد دستگاههای الکتروکاردیوگراف تک کانال، چند کانال و مفسردار صحبت خواهیم کرد.
این دستگاهها الکتروکاردیوگرام (ECG) را از یک لید یا بیشتر بهصورت همزمان رکورد، پرینت نمایش میدهند.
نامهای دیگر دستگاه:
در ایران برای این دستگاه نامهای زیر به کار برده میشود:
ایکیجی (EKG)، ایسیجی (ECG)، نوار قلب، الکتروکاردیوگراف
اطلاعات مربوط به کد UMDNS متن ارایه شده دستگاههای ذیل را پوشش میدهد.
|
هدف:
الکتروکاردیوگراف سیگنالهای الکتریکی مرتبط با فعالیتهای قلبی را تشخیص میدهد و یک ECG (یک منحنی ثبت شده روی محور ولتاژ ـ زمان) تولید میکند. این گرافها برای تشخیص و کمک در درمان برخی از انواع بیمارهای قلبی و آریتمیها استفاده میشوند.
از دستگاههای الکتروکاردیوگراف برای تشخیص اختلالات قلبی، مشخص کردن پاسخ بیمار به دارو، روند کارکرد یا تغییرات در عملکرد قلب استفاده میشود. الکتروکاردیوگرافهای چند کاناله، سیگنالها را از دو لید یا بیشتر بهصورت همزمان ثبت میکنند و غالباً به جای دستگاههای تک کانال استفاده میشوند.
الکتروکاردیوگرافهای چند کاناله مزیتهای متعددی نسبت به تک کانالها دارند. آنها باعث سادهتر شدن و تسهیل تفسیر سیگنال ثبت شده از طریق امکان مقایسه لیدهای ثبت شده در همان ضربان قلب میشوند. در نتیجه اغلب، دقت تشخیص بهبود مییابد. به عنوان مثال، یک ضربان غیرطبیعی که در دو یا تعداد بیشتری از لیدها به طور همزمان شناسایی میشود میتواند یک آرتیفکت باشد بدون اینکه لازم باشد لیدها را تغییر دهیم.
الکتروکاردیوگرافهای چند کاناله در حالت اتوماتیک تمام 12 لید را میتوانند در حدود 12 ثانیه ثبت کنند که باعث صرفهجویی در زمان و کار میشوند.
بعضی الکتروکاردیوگرافها میتوانند اندازهگیریهای خودکار و تفسیر ECG را به عنوان یک ویژگی انجام دهند. دستگاههای مفسردار سیگنالهای قلبی را تشخیص و آنها را با یک الگوریتم داخلی مقایسه میکنند و ECG بیمار را همراه با تفسیر چاپ میکنند. اندازهگیریها و تفسیرها براساس تجزیه و تحلیل مشابه پزشکان قلب است اما به علت اینکه تفسیرهای کامپیوتری ممکن است نادرست باشد، این ویژگی باید بهعنوان یک ابزار که میتواند به پزشک کمک کند در نظر گرفته شود و نه بهعنوان جایگزین پزشک.
مشکلات گزارش شده:
بهخاطر اینکه الکتروکاردیوگرافها استانداردهای امنیتی الکتریکی دارند که منتشر شده و به وسیله تمامی تولیدکنندگان هم رعایت میشود، مشکلات کمی در مورد استفاده از آنها وجود دارد که اغلب آنها شامل آرتیفکتها و نویزهاست.
علتهای نویز الکتریکی: سیمهای الکترود شکسته، تمیز کردن نامناسب الکترودها یا کاربرد نامناسب (برای مثال عدم آمادهسازی مناسب سطح پوست)، حرکت بیمار، نزدیکی به خطوط انتقال برق یا تأثیر تجهیزات الکتریکی، جابهجایی خط مرجع، و تأثیر پیس میکر یا تجهیزات تهاجمی که از پمپهای غلطکی استفاده میکنند (پمپهای قلبی ریوی، دستگاه CRRT).
اغلب الکتروکاردیوگرافها ویژگیهایی دارند که این تأثیرات را کاهش میدهند. ویژگیهایی شامل: فیلترها که فرکانسهایی را که بهوسیله حرکت بیمار و نزدیکی به خطوط برق ایجاد میشود را مسدود میکند، مدارهایی که تأثیرات پیس میکر را شناسایی میکند، نشانگرهای دیداری که نشان میدهد تماس پوست و الکترود ضعیف است و یک تنظیمکننده اتوماتیک خط مرجع که جابهجایی خط مرجع را کنترل میکند. برای چک کردن تماس مناسب الکترود با پوست از یک امپدانسمتر استفاده میشود.
جایگذاری نامناسب لیدهای ECG میتواند باعث شود شکل موج، غیرطبیعی به نظر بیاید. برای مثال اگر لید precordial خیلی بالاتر یا خیلی پایینتر از جایگاه مناسب خود نسبت به بطن چپ یا راست قرار بگیرد هیپرتروفی بطن چپ میتواند به وسیله الکتروکاردیوگراف دیده نشود. برای مقایسه ECG های یک بیمار طی زمانهای مختلف، تغییرات در جایگذاری الکترودها بیشترین اهمیت را دارد. تغییرات در موقعیت الکترودها میتواند باعث تفاسیر مختلف شود که شاید به علت شرایط قلب نبوده است.
عموماً آمادهسازی نامناسب و اتصال نامناسب و ضعیف الکترودها گزارش میشوند. محافظ روی چست لیدها تا قبل از زمان استفاده جدا نشوند و ابتدا به سیمهای لید وصل شده و سپس به بیمار چسبانده شوند. در برخی مواقع ممکن است پوست به این چست لیدها حساسیت نشان دهد و واکنشهایی مانند تحریک حسی، کهیر، تحریک پوست و حساسیتهای پوستی به وجود آید.
ضخامت دیواره قفسه سینه میتواند بر صحت تشخیص تأثیرگذار باشد؛ لیدهای precordial برروی دیواره قفسه سینه نازک، حتی اگر بهطور صحیح قرار بگیرند، ممکن است باعث تأثیر بر موج R در ECG و تشخیص اشتباه هیپرتروفی بطن شود.
بهخاطر اینکه شکل موج ECG هر بیمار نسبت به بیمار دیگر متفاوت است و میتواند متأثر از دارو و آرتیفکت باشد، تفسیر ارایه شده توسط دستگاه فقط یک پیشنهاد است که بر پایه شرایط محدود برنامه تشخیصی گزارش میشود و تنها پزشک میتواند براساس وزندهی به تمام عوامل قابل توجه تشخیص نهایی را بدهد.
ملاحظات خرید:
توصیههای سفیر آگاهی
برای دانستن حداقل مواردی که باید در مورد خرید اینگونه دستگاهها رعایت کرد میتوانید به سایت سفیر آگاهی به نشانی www.safirmed.com و یا انتهای این مقاله، مراجعه کنید که در اینجا به برخی از آنها اشاره میکنیم.
الکتروکاردیوگراف چند کاناله باید توانایی ضبط 12 لید استاندارد را داشته باشد ( سه عدد بایپولار، سه تقویت شده یا تک قطبی و شش سینه یا precordial)؛ همچنین حداقل سه کانال دیتا ECG همزمان داشته باشد اما قادر به دریافت، نمایش یا پرینت همزمان تمامی 12 کانال باشد. همچنین باید بتواند تمام مقادیر پایه و زمانهای مربوطه مانند RR, PQ, QT, ATC, P, QRS, T و ضربان قلب را اندازهگیری کند.
دستگاه باید نشانگرهایی برای وضعیت باتری، قطع شدن تماس الکترودها، وضعیت دستگاه و آرتیفکت داشته باشد.
دستگاه باید توانایی ذخیرهسازی شکل موج ECG برای بازیابی بعدی، چاپ و انتقال را داشته باشد. الکتروکاردیوگراف باید این امکان را داشته باشد که اطلاعات بیمار را توسط اپراتور دریافت کند. این اطلاعات باید حداقل شامل نام بیمار یا شناسه او، سن، جنسیت، وزن و قد بر روی هر رکورد باشد؛ همچنین هر رکورد باید شامل تاریخ و زمان، تنظیمات حساسیت، سرعت چارت، و لیدی که رکورد از آن آغاز شده، باشد.
دستگاه باید یک پورت RS232 یا یک واسط دیجیتال مناسب دیگر داشته باشد تا بتواند با دیگر الکتروکاردیوگرافها، کامپیوترها یا سیستم مدیریت اطلاعات ارتباط برقرار کند.
دستگاه باید بتواند به صورت همزمان حداقل سه لید از شکل موج ECG را به صورت همزمان پرینت بگیرد و تنظیمات حساسیت 2.5، 5، 10 و 20 mm/mV را ارایه دهد. رکورد معمولاً دارای سرعت نمودار 5، 10، 25، و 50 mm/sec است.
الکتروکاردیوگرافهای مفسردار علاوه بر موارد بالا، باید سیگنالهای الکتریکی مرتبط با فعالیتهای قلبی را شناسایی کنند؛ این سیگنالها را با یک الگوریتم داخلی مقایسه و نسخه قابل چاپ ECG بیمار را با تفسیر پرینت کنند.
دستگاه باید هم با باتری و هم با برق شهر کار کند. اگر دستگاه با باتری کار میکند، باتری باید قابلیت شارژ مجدد داشته باشد تا در هزینههای تعویض مکرر باتری صرفهجویی شود. باتری دستگاه حداقل هشت ساعت کار کند. دستگاهی که با باتری کار میکند باید یک نشانگر کم شدن شارژ باتری داشته باشد که بهطور واضح از بیرون دیده شود.
ملاحظات زیستمحیطی:
برخی از دستگاهها ممکن است ویژگیهای صرفهجویی در انرژی را ارایه دهند مانند باتریهای قابل شارژ و خاموش شدن اتوماتیک دستگاه یا حالت خواب برای وقتی از آنها استفاده نمیشود. کاربر نیز باید دستگاههایی را که بدون کاغذ میتوانند کار کنند، بررسی کند.
دیگر ملاحظات:
انتخاب مناسب الکتروکاردیوگراف بسیار متفاوت است و تواناییهای آن باید منطبق با نیازهای خاص مراکز درمانی باشد. الکتروکاردیوگراف چندکاناله که سه تا 12 لید را به صورت همزمان ثبت میکند معمولاً ترجیح داده میشوند. آنها باعث سادهتر شدن و تسهیل تفسیر سیگنال ثبت شده از طریق امکان مقایسه لیدهای ثبت شده در همان ضربان قلب میشوند. در نتیجه اغلب، دقت تشخیص بهبود مییابد.
این دستگاهها همچنین زمان رکورد و تفسیر را کاهش میدهند.
چند ویژگی نیز باعث میشوند که الکتروکاردیوگرافهای تک کاناله برای استفاده در شرایط خاص مناسب باشند. از جمله سادگی، وزن کم، اندازه جمعوجور (برای مثال در موارد روشهای غربالگری، مانیتور کردن ورزش بیماران). علاوه بر آن قطعات یدکی دستگاههای تک کانال معمولاً به راحتی در دسترس و ارزان هستند و سرویس این وسایل معمولاً پیچیده نیست.
ترالی باعث سهولت بیشتر در حملونقل شده و یک مکان مناسب را برای کاربر ایجاد کرده و میتواند لیدهای یدکی، الکترودها و کاغذ رکورد را نگه دارد.
برخی از الکتروکاردیوگرافها برخی از آنالیزها را روی سیگنال ECG مانند اندازهگیری شکل موج، یا آنالیز ضربان بطن انجام میدهند اما همه دستگاهها برنامه نرمافزاری تفسیر کامل را ندارند.
خریدار آیندهنگر باید آگاه باشد که تنها دستگاههایی که بهطور خاص ادعا میکنند توانایی تفسیر دارند میتوانند تشخیص، بیان دلایل و توصیههای مشاورهای و آزمایشهای بیشتر را ارایه دهند. (اگرچه در برخی از موارد، نرمافزار تشخیصی تنها به عنوان یک آپشن موجود است.)
عوامل دیگر که به هنگام خرید الکتروکاردیوگراف در نظر گرفته میشود شامل کاربری آسان، قابلیت حمل، نوع کاغذ مورد نیاز، وضوح ضبط و هزینه لوازم مصرفی مانند الکترودها و ژل است.
امکاناتی را هم باید مد نظر قرار دهیم مانند اینکه برخی از دستگاهها توانایی اتصال به سیستم مدیریت اطلاعات یا یک مودم تلفنی برای ارسال اطلاعات را دارند.
برای اتصال با دیگر مانیتورها یا کامپیوترها، دستگاه باید یک پورت RS232 یا سایر واسطهای دیجیتال مناسب را داشته باشد.
ویژگیهای اضافه الکتروکاردیوگراف همانند وجود برنامه تست ورزش و یا استرس تست (درصورت دلخواه)، انعطاف در نحوه گزارشگیری و ... باید در تصمیمگیری لحاظ شود.
علاقهمندان برای مطالعه متن کامل این مقاله میتوانند به سایت www.SafirMed.com مراجعه کنند.
شرکتهای دارنده دستگاههای الکتروکاردیوگراف برای معرفی محصولات خود در جداول مقایسهای تخصصی تجهیزات پزشکی میتوانند به نشانی www.SafirMed.com مراجعه کنند یا با روابط عمومی سفیر آگاهی به شماره 77500165-021 تماس گیرند.
با توجه به اینکه در شماره آینده راجع به چراغهای اتاق جراحی اتاق عمل صحبت خواهیم کرد و جداول مقایسهای مربوط به آن چاپ خواهد شد؛ بنابراین از تمامی فعالان در این زمینه دعوت میکنیم برای تکمیل اطلاعات مربوط به خود با سفیر آگاهی تماس حاصل کنند.
بازگشت به ليست اخبار